Çizgili Kaslarımız Neden Oksijensiz Solunum Yapar?

Ağır ve uzun egzersizler yaptığımızda çizgili kaslarımız oksijeni yeterli alamaz. Bu anlarda kas hücreleri oksijensiz solum yapar. Bunun sonucunda kaslarda yorgunluk hissi veren bir tür asit birikir. Kas hücreleri normal temposuna geçtiğinde bu hücreler yeniden oksijenli solunum yapmaya devam eder.

Oksijensiz solunum yapan bazı bakteriler,hücreler ve kaslarımızda ki hücrelerdir.Oksijensiz solunuma fermantasyon da denir.Fermantasyon oksijenin olmadığı yerde hücrenin sitoplazmasında gerçekleşir.Maya hücreleri ve bazı bakterilerde glikoz parçalanarak etil alkolü oluşturmuş olur.Bu durumda CO2 ve enerji açığa çıkar.

Maltoz Şeker Nelerden Oluşur?

Disakkarit çeşitlerinden biri olan maltoz şekeri iki molekül glikozun bağlanmasıyla oluşur.Maltoz disakkariti arpanın tohumunda bulunur.Maltoz bira yapımında kullanılır.Maltoz bitki hücresinde üretilir.

Laktik asit fermantasyonu

Laktik asit fermantasyonu, oksijen yokluğunda bazı bakteri ve hayvan hücrelerinde görülen bir fermantasyon biçimidir.

Normalde, glikoz glikoliz yoluyla parçalanır, iki molekül ATP, iki molekül NADH ve iki molekül pirüvat elde edilir. Ancak, NADH moleküllerinde bulunan hidrojen atomunun başka bir moleküle aktarılarak NAD+'nın tekrar oluşturulması gerekir ki yeni glikoz molekülleri parçalanmaya devam edebilsin.

Ortamda yeterli oksijen olduğu zaman NADH molekülünde bulunan hidrojen bir takım ara moleküller aracılığıyla sonunda oksijene aktarılır ve glikolizin ilk aşamalarında ortaya çıkan bir hidrojen iyonu da kullanılarak bir molekül su meydana gelir. Bu süreç sırasında hücreye enerji sağlayan ek ATP molekülleri açığa çıkar.

Ortamda oksijen bulunmadığı zaman pirüvatın laktik aside dönüşmesi NADH'den tekrar NAD+ elde edilmesini sağlar. Laktat daha fazla parçalanamasa dahi NAD+ yenilendiği için yeni glikoz moleküllerinin parçalanmasında kullanılabilir, az miktarda ATP üretimi sağlanır. Laktat hücreden dışarı difüzyonla çıkar

LAKTİK ASİT FERMANTASYONU

Laktik asit fermantasyonu, oksijen yokluğunda bazı bakteri ve hayvan hücrelerinde görülen bir fermantasyon biçimidir.
Normalde, glikoz glikoliz yoluyla parçalanır, iki molekül ATP, iki molekül NADH ve iki molekül pirüvat elde edilir. Ancak, NADH moleküllerinde bulunan hidrojen atomunun başka bir moleküle aktarılarak NAD+'nın tekrar oluşturulması gerekir ki yeni glikoz molekülleri parçalanmaya devam edebilsin.
Ortamda yeterli oksijen olduğu zaman NADH molekülünde bulunan hidrojen bir takım ara moleküller aracılığıyla sonunda oksijene aktarılır ve glikolizin ilk aşamalarında ortaya çıkan bir hidrojen iyonu da kullanılarak bir molekül su meydana gelir. Bu süreç sırasında hücreye enerji sağlayan ek ATP molekülleri açığa çıkar.
Ortamda oksijen bulunmadığı zaman pirüvatın laktik aside dönüşmesi NADH'den tekrar NAD+ elde edilmesini sağlar. Laktat daha fazla parçalanamasa dahi NAD+ yenilendiği için yeni glikoz moleküllerinin parçalanmasında kullanılabilir, az miktarda ATP üretimi sağlanır. Laktat hücreden dışarı difüzyonla çıkar.

OSİJENSİZ SOLUNUM İLE İLGİLİ SORULAR
Doğru Yanlış
1)...:Glikozun; oksijensiz ortamda etil alkol ve laktik asite yıkılmasına ''oksijensiz solunum'' denir.
2)...:Oksijen yetersizliğinde, çizgili kaslarda ve yoğurt bakterilerinde alkol meydana gelir.
3)...:Fermantasyonda, net enerji kazancı 2 ATP'dir.
4)...:Fermantasyon çesitlerinde ve oksijenli solunumda enzimler görev yapar, ATP enerjisi kullanılır.
5)...:Oksijensiz solunum, bakteri,bitki ve hayvanlarda görülür.
6)...:Fermantasyon reaksiyonları yüksek sıcaklıktan etkilenmez.
Çoktan Seçmeli
1)Aşağıdakilerden hangisi, hücrelerde birim zamanda üretilen ATP miktarı ile doğrudan ilişkili değildir?
A)Lilozom B)Sıcaklık C)Mitokondri D)Glikoz E)Enzim
2)Hücrelerde enerji elde etmede izlenen metabolik yollardan bazıları aşağıda verilmiştir:
1.Glikoliz
2.Fotosentez
3.Etil alkol fermantasyonu
A)Yalnız 1 B)Yalnız 2 C)Yalnız 3 D)1 ve 2 E)1 ve 3
KLASİK
1)Oksijensiz solunumun özellikleri nelerdir?
2)Oksijenli solunumu, oksijensiz solunumdan ayıran özellikleri belirtiniz.
3)Hücre solunumunda kullanılan ve meydana gelen ürünler nelerdir?
4)10 molekül glikozun yıkımıyla gerçekleştirilen fermantasyon, hücreninnet ATP kazancı ve bu tepkime sonucu çıkan etil alkol ve karbondioksit molekül sayısı nedir?
5)Fermantosyonda yeterli besin ve canlı olmasına rağmen reaksiyonlar sürekli olarak meydana gelmez.
Bunun nedenini açıklayınız.
6)Etil alkol ile laktik asit fermantasyonunu karşılaştırınız.
7)5 molekül glikozun kullandığı fermantasyon olayında tepkimelerin başlayabilmesi için gerekli olan ATP miktarı ne kadardır?

ETİL ALKOL FERMANTASYONU

Glikoliz sonucu oluşan pirüvat moneküllerinin bir dizi kimyasal olay sonucu etil alkol ve karbondioksite kadar parçalanması olayına etil alkol fermantasyonu denir.
Alkol fermantasyonunda ilk olarak pirüvat ortalama CO2 vererek asteldehite dönüşür.Asetaldehit yekseltgenen NAD+H+ nin hidrojenlerini tutarak etil alkole dönüştürür.
Bu tepkimelerin sonunda oluşan NAD+ ler glikoliz tepkimelerinde tekrar kullanılır.
Etil alkol fermantasyonu bazı bakteri,maya hücreleri ve bitki tohumlarında gerçekleşir.

OKSİJENSİZ ( ANAEROBİK )SOLUNUM ( FERMANTASYON )

Oksijenin olmadğı veya az olduğu durumlarda organik bir besin olan glikozun hücre sitoplazmasında oksijen kullanılmadan parçalanılarak enerji üretilmesi olayıdır.
Oksijensiz solunum günlük yaşamda fermantasyon olarak adlandırılır.Oksijensiz solunumda enerji üretimi bazı bakteri türlerinde,maya mantarlarında,omurgalı canlıların çizgili kas hücrelerinde ve bazı bitki tohumlarında gerçekleşir.
Günlük yaşamda ;sütün yoğurt ve peynire dönüştürülmesi , üzüm suyundan sirke ve şarap elde edilmesi fermantasyon olayı ile gerçekleşir.
Mayalanma olarak da bilinen fermantasyon olayı oluşan son ürün çeşidine göre,laktik asit ve etil alkol fermantasyonu olarak iki farklı şekilde gerçekleşir.
Fermantasyon olayları iki aşamada gerçekleşir.Bu kimyasal olaylardan ilki glikoliz tepkimeleri,diğeri ise son ürün tepkimeleridir.Glikoliz tepkimeleri oksijenli ve oksijensiz solunum tepkimeleri ortak olarak hücre sitoplazmasında gerçekleşen kimyasal olaydır.

SUBSTRAT DÜZEYİNDE FOSFORİLASYON

Sunstratların yapısındaki fosforların koparılarak ATP
sentezlenmesidir.Canlıların tamamında gerçekleşir .

OKSİDATİF FOSFORİLASYON

Elektron teşıma sisteminde (ETS) elektronların ener-
jisinden yararlanılarak ATP sentezlenmesidir.Sadece
oksijenli solunum yapan canlılarda gerçekleşir .

FOSFORİLASYON

Klorofil sayesinde ışık enerjisinden yararlanarak ATP
sentezlenmesidir.Fotosentez yapabilen canlılarda ger-
çekleşir

Oksijenli Solunumda Enerjinin Hesaplanması
Glikoliz reaksiyonlarında 4 ATP (enzim-substrat düzeyinde),
Krebs devrinde 2 ATP (enzim-substrat düzeyinde),
ETS de 34 ATP (oksitatif fosforilasyonla) olmak üzere
Toplam 40 ATP
Glikolizde harcanan 2 ATP (aktifleşme enerjisi olarak) ile
Net Kazanç: 38 ATP dir.

Oksijenli Solunumun Fermantasyondan Farkları
Glikoz + 6 O2 6 CO2 + 6 H2O + 38 ATP
O2 kullanılır.
İnorganik yapıda (CO2 ve H2O) son ürünler oluşur.
40 ATP üretilir. (toplam)
Mitokondri görev yapar.
Canlıların çoğunda gerçekleşir.
ETS enzimleri görev yapar.
Krebs devri vardır. Fermantasyonun Oksijenli Solunumdan Farkları
Glikoz 2 CO2 + 2 Etil Alkol + 2 ATP veya Glikoz 2 Laktik Asit + 2 ATP
O2 kullanılmaz
Etil Alkol, Laktik Asit ve Asetik Asit gibi organik ürünler oluşur.
4 ATP üretilir. (Toplam)
Tamamı sitoplazmada gerçekleşir.
O2 siz solunum yapan az sayıda canlıda ve de O2 nin bulunmadığı veya yetersiz olduğu durumlarda kas hücrelerinde gerçekleşir. Fermantasyon ve Oksijenli Solunumun Ortak Yönleri
CO2 oluşumu olabilir.
ATP oluşur ve ATP harcanır.
Glikoz kullanılır.
Enzimler görev yapar.
Glikoliz gerçekleşir.

SOLUNUM ÇEŞİTLERİ
Bazı canlılar besinlerin yıkılmasında oksijen kullanırlar;yani OKSİJENLİ SOLUNUM yaparlar.
Bazıları ise oksijen kullanamaz;yani OKSİJENSİZ SOLUNUM yaparlar. GLİKOLİZ
Canlılar ister oksijenli ister oksijensiz solunum yapsın başlangıç reaksiyonları glikolizdir.
Glikozun pürivata parçalandığı bu reaksiyonlara glikoliz denir. Glikoliz Reaksiyonları
Stoplazmada gerçekleşir.
Glikoz fruktoza dönüşür ve 2 PGAL(Fosfogliseraldehit)oluşur.
PGAL ortamda bulunan NAD(NikotinAmidDinükleotid) ile NADH2 oluşturur.
Ortamda bulunan ADP’ler ATP’ye dönüşür.4 ATP sentezlenmiş olur.

O2’li solunum, ökaryot hücrelerde mitokondrideki ETS ile, prokaryot hücrelerde ise hücre zarında, mezozomda ya da stoplazmada bulunan ETS ile gerçekleşir.Bu yüzden O2’li solunum tapan tüm hücrelerde mitokondri bulunur genellemesi yanlıştır.Aslında O2'li solunum yapan tüm hücrelerde bulunması gereken şey solunum enzimleri yani ETS elemanlarıdır.Prokaryot hücrelerde de O2‘li solunum reaksiyonları mitokondrisi olan hücrelerdeki gibidir.

OKSİJENSİZ SOLUNUM 2 tip oksijensiz solunum vardır.1) Etil Alkol Fermantasyonu2)Laktik Asit Fermantasyonu EtilAlkol Fermantasyonu
Bakteriler ve bazı mayalar tarafından gerçekleştirilir.
Glikoz parçalandıktan sonra elde edilen pürivattan 1 CO2 çıkarak Asetaldehit oluşturular
Asetaldehit NADH2 ile reaksiyona girerek onun Hidrojenlerini alır.
Son ürün Etil Alkoldür. Laktik Asit Fermantasyonu
Çizgili kaslardaki hücreler yeterli oksijen bulamadığında, oksijensiz solunum gerçekleştirirler.
Glikolizde oluşan pürivatlar mitokondriye geçemediğinden, glikolizde NAD’a verdiği hidrojenleri geri alarak laktik asite dönüşür.

Hücrelerde gerçekleşen ;
I.pirüvik asit.......laktik asit
II.pirüvik asit.......etil alkol
III.glikoz.........pirüvik asit
reaksiyonlarının hangilerinde NADH+H molekülü yükseltgenmektedir?

Hücresel solkunumda meydana gelen;
I.NADların indirgenmesi
II.FADların indirgenmesi
III.CO2 açığa çıkması
IV.ATP üretilmesi
olaylarından hangileri Krebs döngüsünde ve glikolizde ortak olay olarak gerçekleşir?

Oksidatif fosforilasyon olayını gerçekleştirilen bir bakteri ve bir hayvan hücresi;
I.Sitoplazmasında NADların indirgenmesi
II.Glikoliz
III.Sitoplazmasında Asetil CoA oluşumu
IV.mitokondride substrat seviyesinde fosforilasyonla ATP eldesi
olaylarından hangileri ortaktır?

Substrat seviyesinde fosforilasyon ve oksidatif fosforilasyon olaylarının gerçekleştiği solunum evrelerinde;
I.Elektronların aktarımı
II.ATP sentezi
III.NAD ların indirgenmesi
olaylarından hangileri ortaktır?

Etil alkol ve laktik asit fermantasyonu sırasında;
I.CO2
ıı.Pirüvik asit
III.ATP
maddelerinden hangileri ortak olarak oluşabilir?

Ökaryot bir hücrede görülen ;
I.CO2 açığa çıkması
ıı.FADnın indiergenmesi
III.Glikozun pirüvata dönüşmesi
IV:NAD nın indirgenmesi
olaylarından hangileri mitokondride gerçekleştiği halde sitoplazmada gerçekleşmez?

Bir bira mayasının fermantasyonu tepkimeleri için 20 ATP kullanıldığı düşünüldüğünde,bu tepkimeler sırasında kullanılan glikoz miktarı ve üretilen ATP sayısı nedir?

Bir molekül maltozun oksijenli solunum tepkimelerinde kullanılmasıyla sentezlenen ATP miktarının,oksijenli solunum basamaklarına göre dağılımı nasışldır?

Bira mayası hücresi ile memeli bir canlının çizgili kas hücrelerinde O2'siz solunumu sırasında gerçekleşen;
I.NADnın indirgenmesi
II:ATP üretimi
III.CO2 çıkışı
IV.Pirüvat oluşumu
olaylarından hangileri ortaktır?

Gikozun pirüvata kadar parçalanması,glikoliz reaksiyonları ile gerçekleştirilir.Glikoliz reaksiyonları tüm solunum tiplerinde görülen ortak evredir.
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A)Glikoliz enzimlerinin tüm canlılarda ortak olması
B)Glikoliz reaksiyonlarında aynı besin moleküllerinin kullanılması
C)Glikoliz reaksiyonlarının tüm hücrelerinin sitoplazmasında gerçekleşmesi
D)Glikoliz reaksiyonları sonucu aynı türünün oluşması
E)Tüm hücrelerde NAD indirgenmesinin meydana gelmesi

Hücresel solunum tüm çeşitlerinde;
I.Fosforilasyon gerçekleşir.
II.Monomer moleküller yıkılır.
III.Son ürün oluşumu sitoplazmasında gerçekleşir.
olaylarından hangileri ortaktır?
A)Yalnız I
B)YalnızII
C)Yalnız III
D)I ve II
E)I II III

Laktik asit fermantasyonu ile ilgili;
I.Omurgalı hayvanların çizgili kas hücrelerinde gerçekleşir.
II.Reaksiyon sonucunda CO2 açığa çıkar.
III.Net 2 molekül ATP sentezlenir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?

Etil alkol fermantasyonu yapan X bakterisi ve oksijenli solunum yapan Y bakterisinin solunum reaksiyonlarında;
I.Glikozun sitoplazmasında aktifleştirilmesi
II.Sitoplazmasındaki serbest fosfat sayısının azalması
III.CO2 üretimi
IV.Oksidatif fosforilasyon ile ATP üretimi
olaylarından hangileri ortak olarak gerçekleşebilir?

Oksijensiz solunum reaksiyonları sonucu bir glikoz molekülünden laktik asit veya etil alkol meydana gelebilir.
Oksijensiz solunum reaksiyonları sonucunda farklı ürünler oluşmasının nedeni;
I.Reaksiyonda kullanılan ATP miktarının farklı olması
II.Reaksiyonun gerçekleştiği hücre bölünümünün farklı olması
III.Reaksiyonda kullanılan enzim çeşitlerinin farklı olması
yargıalrından hangileri ile aıklanabilir?

Bir hücrede gerçekleşen solunumun oksijenli solunum olduğunu aşağıdakilerden hangisi ile kanıtlanabilir?
A)Su oluşumu
B)NAD koenziminin görev alması
C)Glikoliz enzimlerinin kullanılması
D)CO2 açığa çıkması
E)Pirüvat oluşumu

Fermantasyon reaksiyonları sonucu;
I.Lktik asit
II.Etil alkol
III.Sitrik asit
IV.CO2
moleküllerinden hangileri oluşabilir?

Glikoliz tepkimeleri için aşağıdakilerden hangileri söylenebilir?
A)Tüm canlılarda görülür.
B)Tepkimeler sırasında enzimler görev alır.
C)Reaksiyonlarının başlaması için ATP hidrolizi gerçekleşir.
D)Fosforilasyonla gerçekleşir.
E)ETS elemanları görev alır.

Tüm solunum çeşitlerinde aşağıdakilerden hangileri ortaktır?
A)CO2 oluşumu
B)H2O oluşumu
C)Elektron aktarımına bağlı ATP sentezi
E)Ortam pH'ının düşmesi

Oksijenli ve Oksijensiz Solunum
Canlılar yaşamlarını sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyar. Enerji ancak besin maddelerinden karşılanabilir. Canlıların aldıkları besin maddelerini oksijen kullanarak veya oksijen kullanmadan enerji elde etmesine solunum denir. Solunumda, alınan basit şeker (glikoz) hücre içerisinde parçalanır ve bunun sonucunda enerji, karbondioksit ve su oluşur. Bazı canlılar glikozu oksijen kullanarak parçalar ki bu olaya oksijenli solunum denir. Oksijenli solunum olayı hücrelerde mitokondri de gerçekleşir.
Not: Bitkiler de canlı olduğuna göre onlar da solunum yaparlar. Solunum hem gece hem gündüz yapılır. Fotosentez ise sadece ışık varlığında (bu sadece gündüz olarak da ifade edilebilir) yapılır.Solunum yapılıyor ve enerji üretiliyor... Peki, elde edilen enerji hücrelerde nasıl kullanılıyor?Yaşamsal faaliyetlerimiz için gerekli olan enerji solunumda açığa çıkar. Açığa çıkan bu enerji ATP(adenozintrifosfat) molekülünde saklanır. Bir ATP molekülünde adenin organik bazı ve üç fosfat grubu(fosforik asit molekülü) vardır. Bu fosfat grupların arasındaki bağların kopmasıyla enerji açığa çıkar. Bu enerji canlıların beslenmesini, konuşmasını, koşmasını kısaca yaşamının devam etmesini sağlayan enerjidir. Bitkiler ise büyüme, besin maddelerini farklı organlara taşıma ve ışığa yönelme gibi faaliyetlerini gerçekleştirirken enerji kullanırlar. Aşağıda ATP molekülünün yapısı gösterilmektedir.Bazı canlılar solunumlarında (yani glikozu parçalarken) oksijen kullanmazlar. Oksijen kullanılmadan besinlerdeki kimyasal bağ enerjisinin ATP enerjisine dönüştürülmesi olayına oksijensiz solunum denir. (Oksijensiz solunumun diğer isimleri = mayalanma = fermantasyon) Bir çok bakteri, maya mantarları, memeli hayvanların çizgili kas hücreleri ( O2siz durumda) oksijensiz solunum yapar.* Günlük hayatımızda oksijensiz solunumun görüldüğü olaylara örnekler:
●Peynir, yoğurt, turşu, soya sosu, ekmek yapımında bazı bakteri ve mantarların oksijensiz solunum yapmalarından faydalanılır.
●Ağır ve uzun egzersizler yaptığımızda çizgili kaslarımız oksijeni yeterli alamaz. Bu anlarda kas hücreleri oksijensiz solum yapar. Bunun sonucunda kaslarda yorgunluk hissi veren bir tür asit birikir. Kas hücreleri normal temposuna geçtiğinde bu hücreler yeniden oksijenli solunum yapmaya devam eder. Oksijensiz solunum, oksijenli solunuma göre daha kısa ve hızlı gerçekleşen bir olaydır. Bir glikozdan oksijenli solunum sonucunda 38 ATP oluşurken, oksijensiz solunumda 2 ATP oluşur. Bu nedenle oksijenli solunum sonucunda oluşan enerji, oksijensiz solunumda oluşan enerjiye oranla daha fazladır.Fotosentez ve Solunum Arasındaki İlişkiBu iki olay birbirinin tersi gibidir.
Solunum Fotosentez 1. Tüm canlılarda görülür 1. Klorofil taşıyan canlılarda görülür 2. Her an gerçekleşir 2. Işıklı ortamda gerçekleşir 3. Besin ve oksijene ihtiyaç vardır 3. Su, karbondioksit ve ışığa ihtiyaç vardır 4. Karbondioksit, su ve enerji üretilir 4. Besin ve oksijen üretilir 5. Ökaryot hücrelerde mitokondri de gerçekleşir 5. Ökaryot hücrelerde kloroplastta gerçekleşir 6. Ağırlık azalmasına neden olur 6. Ağırlık artmasına sebep olur.

Oksijensiz Solunum ile İlgili Sorular

1)Etil alkol ve laktik asit fermantasyonları için,

|.hücre pH’sının azalmasına neden olma,

||.bir glikoz molekülünün kullanılması sonucunda hücreye net 2 ATP kazandırma,

|||.hücrenin sitoplazmasında gerçekleşme,

|V.prokaryot hücrelerde gerçekleşebilme

özelliklerinden hangileri ortaktır?

A)| ve || B)| ve ||| C)|| ve |V D)||, ||| ve |V E)|,||,||| ve |V

2)Alkolik fermantasyon ile laktik asit fermantasyonlarının ortak yönlerinden ikişer tane yazınız.

3)Alkolik fermantasyon ile laktik asit fermantasyonlarının farklı yönlerinden ikişer tane yazınız.

4)Çizgili kas hücrelerinde oluşturulan laktik asit karaciğere getirilerek tekrar pirüvat ve glikoza dönüştürülebilir.D/Y

5)Oksijensiz solunum sonucu CO2 açığa çıkması, etil alkol fermantasyonu yapıldığını gösterir.D/Y

6)Oksijensiz solunum sırasında ortamın pH'ının düşmesi solunum çeşidini belirler.D/Y

7)Maya mantarları sadece oksijensiz solunum yapabilir.D/Y

8)Fermantasyon yapan canlılar solunum reaksiyonları sonucunda laktik asit, etil alkol ve sitrik asit gibi organik son ürünler oluştururlar.D/Y

9)Solunum olaylarındaki .............. basamağı tüm canlılarda ortaktır.

10)Solunum olaylarının tüm çeşitlerinde hidrojen taşıyıcısı olarak görev alan molekül

.................

11)Oksijen kullanılmayan solunum şekli

...................

12)Omurgalıların çizgili kaslarında oksijensiz solunum sonucu oluşturulan organik asit

..................

13)Solunum olaylarının hızlı gerçekleşmesini sağlayan biyolojik katalizörler

....................

14)Sıcaklığın sürekli artması solunum olaylarını hızlandırır.D/Y

15)Sadece oksijenli solunumda enzimler kullanılır.D/Y

Elektron Taşıma Sistemi

Glikoliz ve krebs çemberi reaksiyonlarında açığa çıkan elektron ve protonların bir seri enzim sisteminde taşınması olayıdır. Elektronlar elektron taşıma sisteminde indirgenme – yükseltgenme şeklinde taşınır. Burada elektronların en son alıcısı oksijendir. Oksijen elektronları alır indirgenir ve hidrojenle birleşerek su açığa çıkar.

Oksijenli solunum tepkimelerindeki oksidasyon basamaklarının tümünde ilk oksitleyiciler (yükseltgeyiciler) koenzimlerdir. Elektron taşıma sisteminin elemanları NAD FAD Koenzim Q ve Sitokromlardır. Bunlar elektron çekme kabiliyetlerine göre sıralanır. Hidrojenler NAD molekülünden reaksiyona girerse 3 ATP FAD molekülünden girerse 2 ATP kazanılır.
Sonuçta glikolizde 4 ATP krebs devrinde 2 ATP ve ETS de 34 ATP olmak üzere toplam 40 ATP sentezlenir. Bunun 2 tanesi başlangıçta harcandığı için kazanç 38 ATP dir.

OKSİJENSİZ SOLUNUM İLE İLGİLİ SORULAR

                                              BOŞLUK DOLDURMA                                                                             1-Organik besinlerin oksijen kullanılmadan enzimler yardımıyla küçük moleküllere parçalanması sonucu açığa çıkan enerjiyle ATP sentezlenmesine ___________ denir.
2-Etil alkol oluşumu _________ biçimidir.
3-Fermantasyon sonucu net________ ATP sentezlenir.
4-Laktik asit vücutta __________ neden olur.
5-Etil alkol sonucu __________ açığa çıkar.

                                            DOĞRU YANLIŞ
6-Fermantasyonda oksijen kullanılır.D/Y
7-Asetaldehit H alarak etil alkole dönüşür.D/Y
8-Sütten yoğurt oluşumu fermantasyon örneğidir.D/Y
9-Oksijensiz solunum sonucu net 3 ATP üretilir.D/Y
10-Fermantasyonda 1 molekül glikozdan 4 ATP sentezlenir.D/Y

                                              SORU CEVAP
11-Laktik asit oluşumunu açıklayınız.
12-Etil alkol nasıl oluşur?
13-Fermantasyon nedir?
14-Oksijensiz solunumda 8 molekül glikozdan kaç ATP üretilir?
15-Fermantasyonda son ürünler nelerdir?

OKSİJENSİZ SOLUNUM

Organik besinlerin, oksijen kullanılmadan enzimler yardımıyla, küçük moleküllere parçalandıktan sonra açığa çıkan enerjiyle ATP üretilmesine oksijensiz solunum (fermantasyon) denir. Fermantasyon işlemi omurgalıların çizgili kas hücrelerinde, mantarlarda ve bakterilerde gerçekleşir. Fakat fermantasyon tepkimesinde enerjinin büyük bir bölümü son ürünlerin kimyasal bağlarında gizli kaldığından açığa çıkan enerjinin miktarı oksijenli solunuma göre daha azdır. Glikoliz tepkimeleri oksijenli solunumda gerçekleştiği gibi oksijensiz solunumda da aynı şekilde gerçekleşir. Bunun nedeni glikoliz tepkimeleri için gereken enzimin her canlıda olmasıdır.

1-ETİL ALKOL FERMANTASYONU
Glikoz önce glikoliz tepkimeleriyle 2 molekül pirüvata kadar parçalanır. Pirüvattan karbondioksit  çıkması sonucunda asetaldehit oluşur. Asetaldehit glikoliz sırasında oluşan NADH+H dan hidrojenleri alarak etil alkolü oluşturur. Pirüvattan etil alkolün oluştuğu, enerjinin açığa çıktığı bu tepkimeler dizisine etil alkol fermantasyonu denir. Etil alkol fermantasyonu sonucunda 2 molekül etil alkol, net 2 ATP ve 2 karbondioksit oluşuken ısıda açığa çıkar .

2-LAKTİK ASİT FERMANTASYONU
Omurgalıların kas hücrelerinde ve bazı bakterilerde gerçekleşen bu kimyasal tepkime dizisine laktik asit fermantasyonu denir. Glikoliz tepkimeleri sonucu oluşan pirüvat ortamdaki NADH+H ın hidrojenlerini alarak laktik asiti oluşturur. Vücutta kol ve bacaklardaki yorgunluğun nedeni de çizgili kas hücrelerimizdeki laktik asidin oluşmasıdır. Laktik asit fermantasyonunun sonucunda 2 molekül laktik asit, net 2 ATP oluşurken ısı açığa çıkar.

Oksijensiz Solunum

Organik besin maddelerinin oksijen kullanımını yıkarak enerji üretmesine denir. Fermantasyon olayının tamamı hücrenin stoplazmasında meydana gelir.Fermantasyon sonucu oluşan ürünler canlıdan canlıya çok az değişiklik gösterir.

Oksijensiz solunum

Organik maddelerin oksijensiz ortamda parçalanarak elde edilmesi olayına FERMANTASYON denir.Fermantasyon reaksiyonlarında görev yapan enzimler hücrenin sitoplazmasında bulunur.Fermantasyon reaksiyonları sonucu oluşan maddeler,oksijen yokluğunda daha fazla parçalanmadığından kimyasal enerji içeriler ve bunlar hücre için artık üründedir.Bu yüzden fermantasyonla elde edilen ATP miktarı,oksijenli solunuma göre daha azdır.Daha önce açıklandığı gibi glikoz reaksiyonları oksijenli ve oksijensiz solunumda ortak olarak gerçekleşir.Oksijensiz solunumda ATP sentezi sadece glikoz evresinde subsrat düzeyinde fosforilasyonla gerçekleşir.Glikoliz sonucunda oluşan pirüvik asit,oksijensiz ortamda etil alkol veya laktik aside kadar parçalanabilir.Farklı son ürünlerin oluşumasının nedeni bu reaksiyonlarda kullanılan enzimlerin farklı olmasıdır.


ETİL ALKOL FERMANTASYONU
Glikozdan etil alkolün oluştuğu ve enerjinin açığa çıktığı reaksiyonlar dizisine ETİL ALKOL FERMANTASYONU denir.Etil alkol fermantasyonunda pirüvik asitten CO2 cıkması sonucu asetaldehit oluşur.Asetal dehit,glikolizde oluşan NADH+H hidrojenleri alarak etil alkolü meydana getirir.

Etil alkol fermantasyonu; maya hücrelerinde,bazı bakterilerde ve bazı tohumlarda gerçekleşen enerji elde etme olayıdır.


LAKTİK ASİT FERMANTASYONU

Glikozdan laktik asidin oluşturduğu ve enerjinin açığa çıktığı reaksiyonlar dizisine LAKTİK ASİT FERMANTASYONU denir.Laktik asit fermantasyonunda pirüvik asit,glikolizde oluşan NADH+H'dan hidrojenleri alarak laktik asidi meydana getirir.

Laktik asit fermantasyonu bazı bakterilerde ve omurgalıların çizgili kas hücrelerinde gerçekleşen bir enerji elde etme olayıdır.Çizgili kasların fazla çalışması sonucu oluşan laktik asit kan dolaşımı yoluyla beyne ulaşarak yorgunluk ve uyku duygusunu meydana getirir.

1:ETS de.......................... bulunmazsa elektronlar taşınmaz.
2:ETSelemanları,mitokondri iç zarı üzerinde,.............................. çekme özelliğine göre dizilmişlerdir.
3:Mitokondri iç zarı üzerinde bulunan ETS,çeşitli.............................. olarak adlandırlılan moleküllerden meydana gelir.
4:Glikoliz ve Krebs döngüsünün çeşitli basamaklarından oluşan ara bileşiklerden ayrılan ............................ atomları ve bunların enerji seviyesi yüksek olan elektronları,ETS ye geçer.
5:Krebs döngüsüne giren asetik asit tamamen parçalanır( )
6:ATP sentaz enzimi,proton akışı sırasında aktifleşerek ATP sentezlenmesini sağlar ( )
7:Asetil Co A mitokondri içinde ETS yi başlatır( )
8:Oksijenli solunumda kullanılan oksijen,glikoza yada glikozun bağlarına doğrudan etki etmez( )
9:ETS elemanlarının fonksiyonları,hidrojenlerin elektronlarını taşımak ve bu elektronların enerjilerinden ATP sentezlemektir ( )
10:NAD-FAD-SİTOKROMLAR-OKSİJEN
Bu koenzimlerin dizilişi neye göre yapılmıştır?
11:ATP sentezinde gerçekleşen endotermik ve dehidrasyon olayını açıklayınız.
12:Enerji,ekosistemde hangi enerji formuna dönüştürülür?
13:Aşağıdakilerden hangisi,hücrelerde birim zamanda ATP miktarı ile doğrudan ilişki değildir?
a)lizozom
b)sıcaklık
c)mitokondri
d)glikoz
e)enzim
14:Oksijensiz solunumun enerji üretiminin yanında,insanlara faydalı yönleride vardır.
aşağıdakilerden hangisi,oksijensiz solunumun belirtilen özelliği ile ilgili yanlış bir açıklamadır?
a)hamurun mayalanması
b)peynir yapımı
c)yakıt olarak kullanılan gazların üretimi
d)co2 molekülünün meydana gelmesi
e)çeşitli meyvelerden sirke yapımı
15:4 molekül glikozun o2 li solunumla net X ATP,aynı sayıda glikozun o2 siz ortamda parçalanmasından ise Y ATP üretiliyor.
buna göre x/y nedir?
a)4 b)8 c)19 d)32 e)64



EVET ARKADAŞLAR 15 SORU YAZDIM CEVAPLARI DAHA SONRA VERECEĞİM :D

---SORULAR---
1)Glikoliz reaksiyonlarıyla ilgili;
I.Bütün canlılarda aynı enzimler kullanılır.
II.Farklı canlıların aynı hücre kısmında gerçekleşir.
III.Bütün canlılarda pirüvik asit oluşumuyla sonlanır.
İfadelerden hangileri doğrudur?

A)Yalnız I B) Yalnız III C)I ve II D)II ve III E)I,II ve III

2)Aşağıdaki reaksiyonlardan hangisinin gerçekleşmesini sağlayan enzimlerin sentezinden sorumlu genler tüm canlılarda ortaktır?

A)Pirüatın laktik aside dönüşümü
B)Pirüvik asidin asetil CoA'ya dönüşümü
C)Glikozun pirüvata dönüşümü
D)Pürivatın etil alkole dönüşümü
E)Asetil CoA'nın sitrik aside dönüşümü

3)oksijenli solunum yapan ökaryot bir hücrede;
I.Subsrat düzeyinde fosforilasyon
II.CO2 cıkısı
III.H2O oluşumu
olaylarının gerçekleştiği bölgeler ile ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur?

I II III
-------------- ----------- -------------
A) Sitoplazma Krista Matriks
B) Matriks Sitoplazma Krista
C) Sİtoplazma,matriks Matriks Krista
D) Krista Krista Matriks,
E) Sitoplazma Matriks Sitoplazma

ETS

krebs döngüsü mitokondri

Fermantasyon (Oksijensiz Solunum) Laktik Asid ve Etil Alkol

Laktik asit

Fermentation

Oksijensiz Solunum

Etil Alkol Fermantasyonu

Maya mantarları, bazı bakteriler ve bazı bitki tohumlarında gerçekleşen fermantasyon çeşididir.Reaksiyonlar sonucu oluşan son ürün etil alkoldür.Sirke oluşumu,üzümden alkol elde edilmesi etil alkol fermantasyonu ile gerçekleşir.Etil alkol fermantasyonunda glikoz önce glikoliz reaksiyonları ile pirüvata dönüşür.Daha sonra her bir pirüvattan birer CO2 çıkması ile asetaldehit molekülleri oluşur. Asetaldehit glikoliz sırasında oluşan NAD+H dan hidrojenleri alarak etil alkole dönüşür.

Laktik Asit Fermantasyonu

Bazı bakterilerde ve omurgalıların çizgili kas hücrelerinde görülen fermantasyon çeşididir. Reaksiyonlar sırasında glikoz sonucu oluşan pirüvat molekülleri ortamdaki NAD+H+ moleküllerinin hidrojenlerini alarak indirgenir ve laktik asit moleküllerine dönüşürler. Bu sayede NAD+ moleküllerinin serbest kalması ile glikolizin devamlılığı sağlanmış olur.

OKSİJENSİZ SOLUNUM(FERMANTASYON=MAYALANMA)
Tanım:besinlerin hücre sitoplazmasında parçalanmasıyla enerji elde edilmesi olayıdır.
-Oksijensiz solunumda oksijen kullanılmaz.
-Besinler tamamen parçalanamaz.
-Parçalanma tam olmadığından az enerji üretilir.
-E.T.S. kullanılmaz.
2 tip oksijensiz solunum vardır.Bunlar:
1)Etil Alkol Fermantasyonu
2)Laktik Asit Fermantasyonu
Etil Alkol Fermantasyonu
•Bakteriler ve bazı mayalar tarafından gerçekleştirilir.
•Glikoz parçalandıktan sonra elde edilen pürivattan 1 CO2 çıkarak Asetaldehit oluşturular
•Asetaldehit NADH2 ile reaksiyona girerek onun Hidrojenlerini alır.
•Son ürün Etil Alkoldür.
Laktik Asit Fermantasyonu
•Çizgili kaslardaki hücreler yeterli oksijen bulamadığında, oksijensiz solunum gerçekleştirirler.
•Glikolizde oluşan pürivatlar mitokondriye geçemediğinden, glikolizde NAD’a verdiği hidrojenleri geri alarak laktik asite dönüşür.
O2’siz ve O2’li Solunumun Benzerlikleri
1.Amaç, ATP üretmektir.
2.En çok kullanılan madde genellikle glikozdur.
3.Başlangıçda 1 mol glikoz için 2 ATP tüketilir.
4.Laktik asit fermantasyonu hariç yan ürün CO2 açığa çıkar.
5.Isı açığa çıkar.
6.Glikozun piruvata kadar yıkım tepkimeleri (GLİKOLİZ) aynı şekilde olur.

Oksijensiz Solunum İle İlgili Sorular

SORU 1 =)
Oksijensiz solunum ile ilgili;

1-)Hücre için gerekli ATP üretilir.
2-)Glikoz tüketilir.
3-)Oluşan son ürün etil alkol olabilir.
4-)Sitoplazmada gerçekleşir.
5-)Oksijen kullanılmaz.

İFADELERDEN HANGİLERİ DOĞRUDUR?


SORU2=)
Aşağıdakilerden hangisi laktik asit fermantasyonu için yanlış bir ifadedir?

A-)Bazı bir hücreli canlılarda gerçekleşebilir.
B-)Memelilerde çizgili kaslarda gerçekleşebilir.
C-)Bu olay sırasında ATP üretilir.
D-)Son ürünler laktik asit ve CO2'dir.
E-)Hücrenin sitoplazmasında gerçekleşir.


SORU3=)
Etil alkol fermantasyonu için aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?

A-)Sitoplazmada gerçekleşir.
B-)ATP üretilir ve tüketilir.
C-)Bazı bir hücreli canlılarda gerçekleşebilir.
D-)Glikoliz evresi görülmez.
E-)CO2 açığa çıkar.


SORU4=)
1-)Oksijen kullanımı
2-)ATP üretimi
3-)Glikoz tüketimi
4-)H2O oluşumu
5-)ETS kullanımı
6-)Glikoliz evresi
7-)Besinin tam olarak parçalanması

Yukarıda verilen özelliklerden oksijenli ve oksijensiz solunuma ait olanlar nelerdir?

oksijensiz solunum

OKSİJENSİZ SOLUNUM
FERMANTASYON

Organik besin maddelerinin oksijen kullanımından yıkılarak enerji üretmesine denir. Fermantasyon (oksijensiz solunum) olayının tamamı hücrenin sitoplazmasında meydana gelir. Fermantasyon sonucu oluşan ürünler canlıdan canlıya çok az değişiklik gösterir. Oksijensiz yolla enerji eldesi, bakterilerin büyük bir bölümünde, maya mantarlarında, omurgalıların çizgili kaslarında ve bazı tohumlarda gerçekleşir. Fermantasyon olayı iki ana kademede gerçekleştirilir. Bu safhalar “glikoz” ve “son ürün oluşumu”dur.

A) Glikoz Reaksiyonları: Glikozun, prüvik asite kadar parçalanması reaksiyonlarına glikoz denir. Bu reaksiyonlar hem oksijenli(aerobik) hem de oksijensiz(an aerobik) solunumun başlangıç kısmını oluşturur,yani her iki solunum da ortaktır. Her canlı hücre glikolizi gerçekleştirebilir. Pasif haldeki glikoz moleküllerinin aktifleşerek reaksiyona girebilmesi için canlıların vücut ısısı yetersizdir. Bunun için aktivasyon enerjisi olarak ATP harcanır. Glikozun aktifleşmesi için 2 ATP molekülü gerekir. Aktifleşen glikoz bir dizi reaksiyonla pirüvik aside kadar parçalanır. Bu olaylar sonucunda 4 ATP ve 2NADH2 sentezlenir. Başlangıçta glikozu aktifleştirmek için 2ATP kazanılmış olur. Bütün canlılarda glikoz safhasında görev yapan enzimler aynıdır. Bütün fermantasyon çeşitlerinde ATP üretimi de glikoliz kısmında gerçekleşir. Bunun için bütün fermantasyonların ATP kazancı da aynıdır. Sonuç olarak glikoz sonunda şu ürünler oluşur :

• 4 molekül ATP
• 2 molekül NADH2
• 2 molekül Pirüvat



Pirüvik asitten sonra kullanılan enzimler farklı türlerde farklılık gösterir. Bu nedenle fermantasyonun son ürünleri canlı türlerine göre değişiklik gösterir.

B) Son Ürünlerin Oluşumu: Pirüvik asit her canlı türünde en uygun artık maddeye dönüştürülerek vücut dışına atılır. Bu dönüşümü sağlayan enzimler de farklıdır. Glikolizde ortama verilen ve NAD tarafından tutulan hidrojenler bu safhada tekrar geri alınarak kullanılır. Bu kademelerde ATP harcanmaz ve oluşturulmaz. Fermantasyon çeşitleri oluşan son ürünlerin ismine göre adlandırılır.

• Alkol Fermantasyonu: Bira mayası başta olmak üzere maya mantarlarında ve şarap bakterilerinde gerçekleşir.



Pirüvik asit ortama 1 molekül CO2 vererek aset aldehite dönüşür. Aset aldehit, NADH2 nin hidrojenlerini tutarak etil alkole dönüşür. Bu reaksiyon sonunda serbest kalan NAD glikolizde tekrar kullanılabilir. Alkol fermantasyonunun genel denklemi şu şekildedir:



Kas hücrelerinin laktik asit oluşturmalarının asıl nedeni glikoliz ürünleri olan Pirüvik asit ve NADH2 nin uzaklaştırılamayarak ortamda birikmesidir. Ortamda yoğunluğu artan bu iki madde birbirleriyle reaksiyona girerek laktik asiti oluşturur. Laktik asit kolayca difüzyon olarak hücreler arası sıvıya geçer ve uzaklaştırılmış olur.

Görüldüğü gibi bütün fermantasyonlarda oluşan son ürünlerin çoğu organik bileşiklerdir. Enerjinin büyük bir kısmı bu moleküllerde bağlı kalmıştır. Bunun için fermantasyonda glikoz moleküllerindeki enerjinin ancak %2 si ATP ye dönüştürülmüş olur. Bir miktar enerji de ısı olarak ortama verilir.

Oksijenli solunumda ise glikoliz inorganik maddelere kadar parçalanabildiği için daha yüksek oranda ısı ve ATP (%40) üretilmiş olur.

İnsanlar, çeşitli canlılar tarafından gerçekleşen fermantasyon (mayalanma) olaylarından; turşu, yoğurt, hamur, şarap eldesi gibi çeşitli şekillerde faydalanmaktadırlar.

An aerobik bazı bakteriler amino asitleri de fermente ederler ve çok kötü kokular açığa çıkarırlar. Bu olaya pütrifikasyon(kokuşma) denir. Yemeklerin bozulmasıyla çeşitli kokuların oluşması azotlu ve kükürtlü fermantasyon ürünlerinden dolayıdır.

CUMHURİYET YÖNETİMİ

Türkiye Büyük Millet Meclisinin Saygıdeğer Üyeleri!

Büyük Millet Meclisinin hayırlı ve bereketli elinin, Türk milletinin geleceğini yönetmeye başladığının beşinci senesini kutluyoruz. Bu vesileyle yüksek heyetinizi saygıyla selâmlarım.

Geçen sene Büyük Millet Meclisi, Türk milletinin gerçek arzularına uygun olarak devlet şeklini Cumhuriyet olarak kararlaştırdı. Cumhuriyet yönetimi, ülkemizin en uzak köşesine kadar büyük bir heyecanla ulaştı, kabul gördü. Millet; cumhuriyetin,Türk vatanını asırların kötü yönetiminden kurtaracak ve ülkeyi lâyık olduğu gelişme seviyesine ulaştıracak yegâne yönetim şekli olduğunu anladı. Millet, cumhuriyetin şu anda ve gelecekte her türlü tehlikeden korunmasını talep etmektedir. Milletin talebi, cumhuriyetin denenmiş, sınanmış ve olumlu sonuçları alınmış bütün esaslara bir an evvel ve tam anlamıyla geçilmesi şeklinde ifade edilebilir. Yüksek Meclisin büyük bir önem vererek uğraştığı teşkilâtı esasiyede (Anayasa'da), milletin talebini karşılamak hepimizin görevidir. Diger taraftan, hükûmetin görevi, gelişmiş ve medenî yönetimin bütün gereklerini anlaşılır ve çok hızlı bir şekilde ülkemizin tamamında uygulamak, aksaklıkları gidererek geliştirmektir.

Görevimizi, milletin arzularına uygun olarak yapabilmeyi bütün gönlümle temenni ederim.



Mustafa Kemal ATATÜRK
1 Mart 1924